Ürtiker Nedir?

Ürtiker deriden kabarık, kızarık ve üzerine basınca rengi solan çok kaşıntılı bir deri döküntüsüdür. Aslında bir hastalık değil, bir belirtidir. En önemli özelliği döküntülerin sönüp kaybolup tekrar vücudun başka yerinde çıkmasıdır. 24 saatten daha uzun aynı bölgede kıarıklık kalmaz. Çok sık rastlanır. Yaşamı boyunca her 4 kişiden biri en az 1 kez ürtiker geçirmiştir. Eğer ürtiker cilt altı dokusunun daha gevşek olduğu göz çevresi, dudak, genital bölgede çıkarda buralarda şişliklere ödeme neden olacaktır. Bu bulgular aileleri korkutsa da aslında bizim için ürtikerin eş değeri olarak kabul edilir.

Eğer ürtiker 6 haftadan daha kısa sürerse buna akut ürtiker diyoruz ve bu oldukça iyi huylu bir tablo. Çocuklarda en sık nedeni enfeksiyonlardır bunun dışında eğer alerjisi olduğu besin veya ilaç gibi bir şey varsa bununla karşılanıca da çıkabilir temas ortadan kalkınca kendiliğinden ya da alerji ilaçları ile geçer.

6 haftadan uzun süren ürtikere ise kronik ürtiker denmektedir. Bu tipte altta yatan nedeni bulmak her zaman mümkün değildir. Fiziksel tetikleyiciler denen sıcak su, soğuk su ile temasla ortaya çıkan, terleme ile olan, basınç, güneş, egzersiz, titreşim ile ortaya çıkan tipi vardır. Bildiğimiz en sık tetikleyicilerden biri strestir. Biz özellikle sınav kaygısı, aile içi huzursuzluklar veya okulda yaşanan akran zorbalığı sonrası görüyoruz.

Tanı

En önemli yol gösterici hastadan alınan klinik öyküdür.  Tanısal testler bu öyküye göre belirlenir. Eğer fiziksel bir tetikleyici düşünülüyorsa bunlara göre test yapılabilir. Onun dışında kronik ürtikerde altta yatan romatizmal bir hastalık olabilir. En sık suçlanan hastalıklara yönelik tanısal testler ya da kişinin kendi kanıyla yapılan otolog serum testi ile de otoimmünite gösterilebilir.

Tedavi

Neden biliniyorsa onda kaçınma ve İlk basamak ilaçlarımız antihstamiiniklerdir. Bazen bu antihistaminiklerin standart doz aralığında yanıt alınamaz alerji hekimlerince bu doz miktarları ve sıklıkları hastaya göre planlanır. Bazen de birkaçı aynı anda kullanılır. Kronik ürtikerde eğer bulguları kontrol altına alamazsak biyolojik ajan denilen yeni nesil alerji ilaçlarını kullanıyoruz.

Ayrıca cilt hassas olduğu için dar ve sıkı kıyafetlerden kaçınmak, ürtiker çıktığında üzerine soğuk uygulama yapmak gibi rahatlatıcı öneriler sunulur.