Besin alerjisi iyileştikten sonra dahi bireylerin alerji geliştirmiş oldukları gıdaları tüketmekten kaçınma oranı genellikle yüksektir. Araştırmalar, bu durumun psikolojik faktörlerden ve geçmişte yaşanan alerjik reaksiyonların yarattığı korku ve travmadan kaynaklandığını göstermektedir. Aşağıda bu durumun detayları verilmiştir:
Besin Alerjisi İyileşmesine Rağmen Gıdadan Kaçınma Oranı
- Genel Kaçınma Oranı:
- Yapılan çalışmalar, besin alerjisi iyileştikten sonra bireylerin yaklaşık %20-50’sinin alerjilerinden emin olsalar bile alerjik gıdayı tüketmekten kaçındığını göstermektedir.
- Bu oran çocuklar arasında daha yüksek olabilir, çünkü çocuklar genellikle yiyeceklerle ilişkili korkularını daha uzun süre taşır.
- Çocuklarda Durum:
- Çocukların yaklaşık %40’ı, doktor tarafından iyileştiği onaylanan besinleri tüketmekte isteksizdir.
- Ailelerin de bu süreçte fazla korumacı davranması, çocukların o besine karşı korkusunu artırabilir.
- Erişkinlerde Durum:
- Yetişkin bireylerde bu oran genellikle daha düşüktür, çünkü yetişkinler besin alerjisinin iyileştiğini anladıklarında daha rasyonel davranma eğilimindedir.
- Ancak, geçmişte şiddetli reaksiyon yaşamış bireylerde bu oran daha yüksek olabilir.
Nedenler
Besin alerjisi iyileşmesine rağmen bireylerin o gıdadan kaçınmasının altında yatan bazı sebepler:
- Psikolojik Faktörler:
- Travmatik Deneyim: Alerjik reaksiyon sırasında yaşanan ciddi semptomlar (ör. boğulma hissi, anafilaksi) uzun süreli bir korku yaratabilir.
- Güvensizlik: Alerjinin gerçekten iyileştiğine dair yeterli güvence hissedilmemesi.
- Aile Etkisi:
- Ebeveynlerin aşırı korumacı yaklaşımı, çocuğun o gıdayı tüketme konusundaki isteksizliğini artırabilir.
- Duyusal Hassasiyetler:
- Bazı bireyler, geçmişte alerjiye neden olan gıdanın tadı, kokusu veya dokusuyla ilgili negatif bir algı geliştirebilir.
- Bilgi Eksikliği:
- Alerjinin tamamen iyileştiği veya riskin geçtiği konusunda yeterli bilginin verilmemesi.
Tedavi ve Yaklaşım
Besin alerjisi iyileşmesine rağmen bireylerin bu gıdayı tüketme konusundaki çekincelerini azaltmak için şu yöntemler kullanılabilir:
- Gıda Yeniden Tanıtımı:
- Güvenli bir ortamda, alerji uzmanı gözetiminde kademeli olarak alerjik gıdanın tekrar denenmesi (örneğin, oral provokasyon testi).
- Bu süreç, bireyin güvenini artırabilir ve korkularını azaltabilir.
- Psikolojik Destek:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT): Gıdaya karşı gelişen korkuları ve güvensizlikleri ele almak için etkili bir yöntemdir.
- Geçmiş travmatik alerjik reaksiyonlara odaklanılarak bireyin bu deneyimleriyle başa çıkması sağlanabilir.
- Aile Eğitimi:
- Özellikle çocuklar için, ailelere doğru bilgilendirme yapılması ve koruyucu yaklaşımlarını dengelemeleri önerilir.
- Duyusal Terapi:
- Bireyin besine karşı duyusal algısını değiştirmek için gıdanın kademeli olarak tanıtılması.
Sonuç
Besin alerjisi iyileştikten sonra bireylerin bu gıdayı tekrar tüketmekte isteksiz olma oranı oldukça yüksektir ve genellikle psikolojik ve sosyal faktörlerden kaynaklanır. Bu durum, alerji uzmanları, diyetisyenler ve psikologlardan oluşan bir ekip tarafından ele alınarak bireyin güvenli bir şekilde bu gıdayı tekrar tüketebilmesi sağlanabilir. Eğitim, destek ve yavaş ilerleyen bir yeniden tanıtım süreci bu korkunun üstesinden gelmek için önemli araçlardır.
Leave a comment